Η τεχνική ανάλυσης των χαρακτηριστικών του εγκληματία ή η σκιαγράφηση του εγκληματολογικού προφίλ είναι μια διαδικασία, που συνδέει τα στοιχεία και τα δεδομένα του εγκλήματος με την προσωπικότητα ή τις τάσεις τέλεσης εγκλημάτων από ένα συγκεκριμένο άτομο ή από άτομα που προβαίνουν σε παρόμοια εγκλήματα.
Παρά την δημοφιλία της μεθόδου και την έκταση που δίνεται σχετικά με την αποτελεσματικότητα της σε λογοτεχνικά βιβλία και χολιγουντιανές κινηματογραφικές ταινίες, η συσχέτιση της παραβατικότητας με την προσωπικότητα και όχι με τις κοινωνικές συνθήκες, που αναπαράγουν ή ενισχύουν το έγκλημα, μόνο επιστημονική δεν είναι.
Αντίθετα, η χρήση της εγκληματολογικού προφίλ έχει οδηγήσει σε απίστευτες παρανοήσεις, στερεοτυπίες και προκαταλήψεις, που οδήγησαν σε πλημμελή και άδικη απόδοση δικαιοσύνης και σε ταξική πόλωση των λειτουργών της. Για το λόγο αυτό δικαστήρια στο εξωτερικό δεν δέχονται καν τα ευρήματα της.
Αν και κάποιες περιπτώσεις έχουν επιλυθεί μέσω αυτής της τεχνικής εντούτοις οι ενδείξεις της είναι γενικές, αόριστες, δίχως αξιοπιστία ή εγκυρότητα ή έχουν τους περιορισμούς μιας στατιστικής προσέγγισης.
Ενδεικτικά, η βασικότερη τυπολογία είναι μεταξύ οργανωμένων ή αποδιοργανωμένων εγκληματιών, αυταρχικών, εξουσιαστικών, με οργή ή με νηφαλιότητα κλπ
Ευστράτιος Παπάνης
